Her birey kendine özgü bir varlıktır. Bu nedenle bireyler birçok özellikleri yönünden birbirinden ayrılırlar. Bireyin tanınması için, bireylerin ilgi ve yetenekleri, başarı ve başarısızlıkları, kişisel ve sosyal uyum düzeyleri sorunları, zayıf ve güçlü yanları, ilgi, tavır ve değer yargıları, yetiştiği çevrenin geliştirici ve engelleyici etkileri gibi ve daha pek çok özelliklerinin ayrıntılı olarak bilinmesi gerekir.
Bireylerin söz konusu olduğu bütün uğraşıların temelinde bireyi tanıma süreci yer almaktadır. Çocuğu tanımak, onun kimliği ve görünüşüne ilişkin özellikleri yanında daha çok onun biyolojik, psikolojik ve sosyolojik nitelikteki davranışlarını, kişisel özelliklerini ve gereksinimlerini bilmeyi gerektirmektedir.
Çocukları tanıma ve değerlendirmenin amacı, çocukların neleri bilmediğini değil, neleri ne kadar bildiğini ortaya çıkarmaktır.
Çocukları tanıma genel olarak, onların hangi özelliklere ne ölçüde sahip olduğunu belirlemektir. Çocukların gelişimlerini destekleyebilmek ve etkili eğitim ortamları sunabilmek için çocukları eğitim sürecinde tanımak ve değerlendirmek gereklidir. Çünkü çocukları tanıma ve değerlendirme eğitim öğretim sürecinin ayrılmaz temel bir parçasıdır.
Okul öncesi eğitimde çocukları değerlendirme, özellikle öğretmenlerin çocukların gelişimlerini ve öğrenmelerini desteklemeleri açısından çok önemlidir. Hangi düzeyde ve nerede olursa olsun, eğitimde bireylerin gelişim durumlarını ilgilerini, ihtiyaçlarını, yeteneklerini ve içinde bulundukları çevre şartlarını bilmek ve karşılaştıkları problemler hakkında fikir sahibi olmak gerekmektedir.
Özellikle, okul öncesi çağda çocukların çevre uyarıcılarından çabuk etkilendikleri ve bu yüzden davranışlarında çok sık değişikliklerin olduğu düşünülecek olursa onlara uygun bir eğitim ortamı hazırlayabilmek için tanıma faaliyetlerinin ne kadar önemli olduğu tartışılamaz.
Ayrıca, çocuklarda görülebilen problemlerin nedenlerini ortaya çıkarmak için de tanıma faaliyetlerine ihtiyaç vardır. Çocuğu tanımak için tek başına yeterli olabilecek bir teknik yoktur. Bunun için pek çok tekniğin birlikte kullanılması gerekmektedir.
Tanıma çalışmalarında çocuk tek başına değil çevresi ile birlikte ele alınmalı ve bu çalışmalar bir sistem içinde sürekli devam ettirilmelidir. Tanımada esas amaç çocuğun kendini tanımasına yardımcı olmaktır. Çocuğun yeteneklerinin sınırlarını ne yapıp, neyi yapmayacağını kavraması, eğitimini ve ona yapılacak yardımı kolaylaştıracaktır.
Gelişim kuramcılarının hemen hepsi 0-6 yaş döneminin önemini vurgulamaktadır. Bu dönem, çocuklarda bedensel, zihin-dil ve sosyal gelişimin en hızlı olduğu yıllardır. Okul öncesi eğitimde çocukları tanıma ve değerlendirme eğitim ve öğretim sürecinin ayrılmaz bir parçasıdır.
Çocukların gelişiminin her yönden desteklenebilmesi için onların tüm özelliklerinin objektif olarak değerlendirilmesi gerekir. Çünkü çocuğa yönelik yaklaşımlarınız, davranışlarınız ve sorunlarını çözebilmeniz, çocuğu her yönüyle tanınabildiği koşullarda gerçekleşir.
Okul öncesi dönemdeki bireyleri tanımak, onlara gelişimleri için, eğitim ortamı hazırlamanın yanı sıra eğitimlerindeki eksiklikleri belirlemek için de çok önemlidir. Ayrıca, bazı çocukların problemlerinin nedenlerini belirlemek ve problemi ortadan kaldırmak için alınan önlemlerin ne ölçüde amaca ulaştığını görmekte yine sistemli tanıma faaliyetleriyle mümkün olabilir.
Çocukları Tanımanın Önemi
Çocukların gelişimsel özelliklerinin bilinmesi, yardıma ihtiyaç duydukları alanların ve güçlü yönlerinin tespit edilmesini ve çocuğun kendisiyle ilgili olumlu benlik algısının güçlenmesini sağlar.
Çocukları tanıma ve değerlendirme çalışmaları eğitim programlarının bir parçasıdır. Çocukların ihtiyaçlarını karşılayacak etkili ve kaliteli eğitim programlarının oluşturulmasını sağlar. Çocukları tanımak için atılan adım sağlam bir başlangıç oluşturur.
Çocukların özelliklerine uygun öğrenme yöntem, teknik ve araçların seçilmesi ve böylece etkili ve kaliteli öğrenme ortamlarının düzenlenmesine temel oluşturur. Çocukların güçlü ve gelişmeye açık özel gereksinmelerinin erken yaşlarda fark edilerek desteklenmesini ve yönlendirilmesini sağlar.
Çocukların kendi kendilerini tanımalarına fırsat yaratarak bireysel ve sosyal farkındalıklarını geliştirir.
Çocukları tanıma ve değerlendirmede aileleri ve yaşadıkları çevre koşulları da dikkate alarak çocukların gelişimlerindeki ilerleme ya da sapmaları ölçmeyi sağlar. Böylece çocuk hakkında bir profesyonel olarak aileleri bilgilendirmede güvenilir bir rehberlik hizmeti oluşturur.
Çocukların Tanınması Gereken Yönleri
Çocuğun fiziksel ve biyolojik gelişimi ile ilgili bilgiler
Beden yapısı, boy, kilo vb. özellikleriyle ilgili bilgiler
Ailesi, yakın çevresi ve yaşadığı çevre ile ilgili bilgiler
Kimlik bilgileri
Sağlık durumu ile ilgili bilgiler
İlgi ve yetenekleri ile ilgili bilgiler
Kişilik özellikleri ve geçmiş yaşantıları ile ilgili bilgiler
Bilgi ve beceri, başarı ve uyumu ile ilgili bilgiler
Duygusal durumu, arkadaş ilişkileri ve alışkanlıkları ile ilgili bilgiler
Benlik saygısı ile ilgili bilgiler
kaynak: http://www.cocuksanati.com/cocuklari-tanimanin-amaci-onemi-ve-gerekliligi-3403h.htm
