Deney için gerekli malzemeler:
- Kırmızı lahana
- 6 adet su bardağı
- Sirke
- Karbonat
- Limon suyu
- Sıvı sabun
- bulaşık deterjanı
- Çamaşır suyu
- Deney gözlem formu
Deney Adımları
1- Kırmızı lahanayı bıçak yardımıyla ince ince doğrayalım.
2- Lahanayı kaynayan sıcak suda 5 dakika haşlayıp soğumaya bırakalım.
3- Lahanayı süzüp suyunu çıkaralım.
4- Çıkardığımız lahana suyunu eşit miktarda 6 bardağa paylaştıralım.
5- Birinci bardaktaki lahana suyunun üzerine limon suyu, ikinci bardaktaki lahana suyunun üzerine karbonat, üçüncü bardaktaki lahana suyunun üzerine sirke, dördüncü bardaktaki lahana suyunun üzerine bulaşık deterjanı, beşinci bardaktaki lahana suyunun üzerine toz deterjan ve son bardaktaki lahana suyunun üzerine çamaşır suyu dökelim. Kaşıkla karıştıralım.
6- Sırayla lahana suyuna karıştırdığımız limon suyu, karbonat, sirke, deterjan ve çamaşır suyunu damlatınca ne oldu, Lahana suyunun rengi değişti mi, neden değişti sorularının cevaplarını tahmin etmeye çalışalım.
| ||
Bilim insanları bir maddenin asit mi yoksa baz mı olduğunu indikatör yardımıyla belirler. İndikatör, genel anlamıyla asit ya da bazla temas halinde renk değiştiren kimyasaldır.
Gözlemlendiği gibi lahananın mor suyu asit özelliği gösteren bir maddeyle karşılaştığında kırmızıya, baz özelliği gösteren bir maddeyle karşılaştığında ise rengi yeşile-maviye döner. Kırmızı lahana suyu bize bu şekilde diğer maddelerin kimyasal özelliğiyle ilgili bilgi verdiği için indikatör olarak düşünülebilir.
Peki, acaba lahananın nasıl bir özelliği vardır ki indikatör olarak görev yapabilir? Kırmızı lahana antokyanin adı verilen suda çözünebilen bir pigment yani renk maddesi içerir. İşte bu madde asit ya da bazla karıştığında rengi değiştirir. Bu renk maddesi pH değeri 7’dn küçük olan asit ortamlarda kırmızıya, pH değeri 7’den büyük olan baz ortamlarda ise mavi-yeşil renge döner. Kırmızı lahana bilim insanlarının kullanabileceği pek çok indikatörden sadece biridir. Örneğin, bazı indikatörler renksizken bazla karıştırıldığında mavi ya da pembeye döner. Eğer bir indikatörle karıştırıldığında hiçbir renk değişikliği gözlemlenmiyorsa karıştırılan madde su gibi nötr bir maddedir yani asit ya da baz değildir.
